Στις 15 Μαρτίου 2025, το Βελιγράδι έγινε μάρτυρας μιας από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία της Σερβίας, με τη συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών.
Η κινητοποίηση αυτή προκλήθηκε από την κατάρρευση της οροφής του σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ τον Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, που στοίχισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους.
Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν την κυβέρνηση για διαφθορά και αμέλεια, απαιτώντας δικαιοσύνη για τα θύματα και διαφάνεια στη διακυβέρνηση.
Η διαδήλωση, γνωστή ως «15 για 15», ξεκίνησε με 15 λεπτά σιγής προς τιμήν των θυμάτων.
Φοιτητές, εκπαιδευτικοί, αγρότες και πολίτες από όλο το πολιτικό φάσμα συμμετείχαν, εκφράζοντας την αγανάκτησή τους για την κυβερνητική διαφθορά και την καταπάτηση των ελευθεριών.
Παρά την ειρηνική φύση της διαδήλωσης, σημειώθηκαν μεμονωμένα επεισόδια βίας.
Ένα αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε ομάδα διαδηλωτών, τραυματίζοντας τρία άτομα, ενώ ο οδηγός συνελήφθη.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της σιγής, αντιδιαδηλωτές εκτόξευσαν πέτρες και κροτίδες προς το πλήθος, προκαλώντας πανικό.
Οι διοργανωτές, θέλοντας να αποφύγουν περαιτέρω εντάσεις, κήρυξαν τη λήξη της διαδήλωσης και κάλεσαν τους πολίτες να αποχωρήσουν ειρηνικά.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αρνήθηκε τις κατηγορίες για διαφθορά και έκανε λόγο για προσπάθειες αποσταθεροποίησης από την αντιπολίτευση και ξένους παράγοντες.
Ωστόσο, η μαζικότητα και η ένταση των διαδηλώσεων αντικατοπτρίζουν τη βαθιά δυσαρέσκεια της σερβικής κοινωνίας και την επιθυμία για αλλαγή και λογοδοσία.
Στις 16 Μαρτίου, η κατάσταση παρέμεινε τεταμένη, με μικρότερες συγκεντρώσεις και αυξημένη παρουσία της Αστυνομίας.
Οι διαδηλωτές δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους μέχρι να επιτευχθούν οι στόχοι τους για δικαιοσύνη και διαφάνεια.
Καθημερινές διαδηλώσεις
Οι διαδηλώσεις περιλαμβάνουν καθημερινούς αποκλεισμούς δρόμων από τις 11.52 π.μ. έως τις 12.07 μ.μ., συμβολικά για να τιμήσουν τα 15 θύματα.
Η Σερβία βιώνει μια περίοδο έντονων κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών, με τις διαδηλώσεις να ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2024 μετά την κατάρρευση στέγης σε σιδηροδρομικό σταθμό στο Νόβι Σαντ, που προκάλεσε τον θάνατο 15 ανθρώπων και τραυματισμούς σε δύο ακόμα.
Αυτή η τραγωδία αποτέλεσε την αφορμή για μια σειρά μαζικών διαδηλώσεων, που έχουν εξαπλωθεί σε 400 πόλεις και χωριά της Σερβίας και συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Ιστορικό και εξέλιξη των διαδηλώσεων
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν ως φοιτητικές πρωτοβουλίες, απαιτώντας λογοδοσία για την κατάρρευση, και έχουν εξελιχθεί σε ένα ευρύτερο κίνημα εναντίον της διαφθοράς και της κυβερνητικής ανικανότητας.
Οι φοιτητές ξεκίνησαν αποκλεισμούς εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων από τις 22 Νοεμβρίου 2024, αρχικά στο Τμήμα Δραματικών Τεχνών, μετά από επίθεση σε φοιτητές κατά τη διάρκεια σιωπηλής τιμής για τα θύματα.
Σύντομα, άλλα τμήματα και σχολεία ακολούθησαν, με καθημερινούς αποκλεισμούς δρόμων από τις 11.52 π.μ. έως τις 12.07 μ.μ., ώρα που συμβολίζει την ώρα της κατάρρευσης, για να τιμήσουν τα 15 θύματα.
Μεγάλη dιαδήλωση στις 15 Μαρτίου 2025
Η πιο πρόσφατη και σημαντική εκδήλωση ήταν η μαζική διαδήλωση στις 15 Μαρτίου 2025 στο Βελιγράδι, που θεωρήθηκε η μεγαλύτερη στην ιστορία της Σερβίας. Σύμφωνα με το BBC News: Serbia’s largest-ever rally sees 325,000 protest against government, ανεξάρτητοι παρατηρητές ανέφεραν ότι συμμετείχαν 325.000 άνθρωποι ή περισσότεροι, ενώ η κυβέρνηση ανέφερε 107.000.
Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν την κυβέρνηση και τον Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς για διαφθορά και παραλείψεις, συνδέοντας την τραγωδία με δεκαετίες διακυβέρνησης από το Προοδευτικό Κόμμα.
Ο Πρόεδρος Βούτσιτς, σε ομιλία του, εξέφρασε κατανόηση για το μήνυμα των διαδηλωτών και δήλωσε ότι «θα πρέπει να αλλάξουμε», ενώ επαίνεσε την Αστυνομία για τη διατήρηση της ειρήνης.
Αντιδράσεις και επόμενα βήματα
Η κυβέρνηση έχει αντιδράσει με την ανάπτυξη εκατοντάδων αστυνομικών σε πλήρη εξοπλισμό, όπως αναφέρει το Al Jazeera: Tens of thousands join antigovernment protest in Serbia’s capital, Belgrade, ενώ ο Πρόεδρος Βούτσιτς έχει κατηγορήσει δυτικές μυστικές υπηρεσίες για υποκίνηση, χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις.
Οι διαδηλωτές, από την πλευρά τους, συνεχίζουν να απαιτούν πλήρη διαφάνεια και λογοδοσία, με τους φοιτητές να δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους.
Ξένες μυστικές υπηρεσίες;
Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, έχει επανειλημμένα εκφράσει την άποψη ότι οι πρόσφατες διαδηλώσεις στη χώρα υποκινούνται από ξένες μυστικές υπηρεσίες με στόχο την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησής του.
Σε διάγγελμά του, ο Βούτσιτς ευχαρίστησε ξένες υπηρεσίες πληροφοριών που παρείχαν στις σερβικές Αρχές πληροφορίες σχετικά με τις προθέσεις της αντιπολίτευσης, αναφέροντας ότι αυτές οι υπηρεσίες κατέστησαν σαφές τι θα ακολουθούσε και βοήθησαν στην έγκαιρη αντίδραση των σερβικών υπηρεσιών, αποτρέποντας τα σχέδια των «τραμπούκων».
Επιπλέον, ο Βούτσιτς ισχυρίστηκε ότι οι διαδηλώσεις χρηματοδοτούνται από τη Δύση με σκοπό την ανατροπή του, αναφέροντας ότι ξένες υπηρεσίες ξόδεψαν στη Σερβία τα τελευταία τέσσερα χρόνια 462 εκατομμύρια ευρώ για αυτόν τον σκοπό.
Πηγή: tribune.gr
